Ateny- "kolebka cywilizacji"

Najpierw fakty:
- Ateny są jednym z najstarszych miast na świecie (ich początki sięgają 3000 lat p.n.e.), ale stolicą Grecji dopiero od 1834 roku;
- nazwa miasta pochodzi z mitologii od bogini Ateny, która podarowała miastu najbardziej przydatny prezent czyli drzewko oliwne;
- znajduje się tu jedno z najstarszych drzew oliwnych na świecie (ma ok. 2500 lat, Agioi Anargiroi);
- Akropol przez ponad 2000 lat przetrwał wszystkie rodzaje klęsk żywiołowych, wojny i najazdy; jego nazwa pochodzi od słowa „Acro” oznaczającego „wysokie” i „polis” oznaczające „miasto”. Odnosi się do świętego wzgórza, na którym starożytni Grecy zbudowali wiele świątyń czczących ich bogów;
- Partenon (świątynia na Akropolu ku czci Ateny- dziewiczej opiekunki miasta) jest uznawany za jeden z najpiękniejszych budynków na świecie. Partenon był nie tylko świątynią- był używany jako skarbiec Ateńskiego Związku Morskiego, później spełniał również funkcję galerii sztuki, służył także jako cerkiew prawosławna, kościół rzymskokatolicki i meczet;
- mieszka tu ok. 1/3 populacji kraju;
- pod ulicami Aten płyną rzeki;
- znajduje się tu najstarszy stadion na świecie- Stadion Panateńśki, w całości zbudowany z marmuru;
- pierwsze Igrzyska Olimpijskie odbyły się w Atenach w 776 roku p. n. e., natomiast w w 1896 r. odbyły się tu pierwsze nowożytne Igrzyska Olimpijskie;
- budynki w mieście nie mogą być wyższe niż 27 m (żeby nie zasłaniać widoku na Akropol), jest kilka wyjątków;
- Wieża Wiatrów to jeden z najlepiej zachowanych starożytnych budynków w mieście; w jej wnętrzu znajdował się niegdyś drewniany zegar wodny;
- uważa się, że miasto próbowało niemal każdej znanej do dziś formy władzy oraz, że to właśnie tutaj narodziła się m.in.: demokracja, filozofia zachodnia, gry olimpijskie, nauki polityczne, literatura zachodnia, główne zasady matematyczne i teatr- stąd określenie, że Ateny są „kolebką cywilizacji”;
- za początki teatru uważa się greckie tragedie, które były rozgrywane na cześć Dionizosa, boga wina; (tylko mężczyźni mogli grać na przedstawieniach);
- miasto powstało na aktywnym sejsmicznie górotworze skał osadowych, który jest przedzielony trzema uskokami tektonicznymi; od 1930 roku w budownictwie obowiązkowo stosuje się technologie antysejsmiczne;
- W Atenach znajdują się 3 linie metra o łącznej długości 73 km;

Ogrody Narodowe

Ogrody Narodowe

Ogrody Narodowe

Ogrody Narodowe

Ogrody Narodowe

Warto zobaczyć:
- Akropol,
- Teatr Dionizosa,
- Hefajstejon,
- Wzgórze Aresa,
- Agora,
- Wieża Wiatrów,
- Świątynia Hefajstosa,
- Najstarszy cmentarz w Atenach,
- Ogrody Narodowe i Zappeion,
- Monastiraki, Plaka, Psyri (dzielnice).

Teatr Dionizosa

Odeon Heroda

Akropol

Akropl

Akropol

Hefajstejon

Agii Apostoli

Biblioteka Hadriana

Wieża Wiatrów

Najstarszy cmentarz w Atenach

Warto spróbować:

- spanakopita (ciasto szpinakowe z fetą),
- choriatiki (sałatka grecka),
- dolmades (gołąbki w liściach winogron),
- chtapodi psito (grillowana ośmiornica),
- gemista (warzywa faszerowane ryżem),
- gavros tiganitos (smażone sardele),
- musaka (zapiekanka z ziemniaków, mięsa mielonego i bakłażana),
- gyros / souvlaki (potrawa mięsna)+ tzatziki,
- ryby i owoce morza,
- Metaxa i Ouzo (alkohole).

Grecja- ciekawostki: 

- starożytni Grecy wierzyli, że światem rządzi wielu różnych bogów. Każdy z nich ma swoją historię i moce specjalne. Góra Olimp była ich domem, skąd rządzili ludzkością;
- pochodzą stąd m. in.: Sokrates, Platon i Arystoteles, Homer, Ksenofont, Sofokles, Pitagoras, Euklides, Archimedes;
- Grecja jest jednym z największych producentów oliwek i marmuru na świecie;
- Grecja ma najwyższy wskaźnik bezrobocia w Unii Europejskiej;
- powiedzenie „wziąć byka za rogi” pochodzi z greckiego mitu o Herkulesie, który ratuje Kretę przed wściekłym bykiem, chwytając go za rogi;
- Grecki film zawierał pierwszą nagą scenę w historii kina europejskiego;
- najdłuższa rzeka: Aliakmon o długości 297 km;
- największa wyspa: Kreta;
- najwyższy szczyt: Mitikas, 2918 m n.p.m.;
- poza częścią kontynentalną, w skład Grecji wchodzi około 2500 wysp (stanowią one ok. 20%powierzchni kraju), w tym 165 zamieszkałych. Najważniejsze to Kreta, Dodekanez, Cyklady i Wyspy Jońskie;
- około 80% powierzchni kraju to góry;
- w Grecji wierzy się, że spluwanie przegania złe duchy i nieszczęścia. Trzy splunięcia po usłyszeniu jakichś tragicznych wiadomości mają zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się złych wydarzeń;
- mutza (wyciągnięta do przodu ręka z szeroko rozsuniętymi palcami) to jeden z najbardziej obelżywych gestów w kraju;
- według niektórych naukowców język grecki jest najstarszym językiem pisanym będącym wciąż w użyciu;
- wynaleziono tu m.in.: budzik, śruba, wózek inwalidzki, grzechotkę, test Papanikolau (test pap, cytologia), piłkę nożną;
- greckie rekordy Guinnessa to m. in.: największa wojna na mąkę i największa maska świata.

Ateny z lotu ptaka

Widok na miasto z Akropolu

Stambuł – „miasto dwóch kontynentów”

Wieża Galata

Najpierw fakty:

- miasto znajduje się na dwóch kontynentach – w Europie i Azji. Granice Stambułu znajdują się po dwóch stronach cieśniny Bosfor, która oddziela od siebie te kontynenty;
- jedno z największych miast świata, najludniejsze miasto w Europie;
- miasto było nazywane: Bizancjum, Nowy Rzym, Konstantynopol, Istambul, Carogród, Miklagrad;
- pomimo, iż Stambuł był stolicą wielu starożytnych imperiów (bizantyjskiego, rzymskiego, osmańskiego), miasto nie jest współczesną stolicą Turcji. Stolicą Turcji jest Ankara;
- w czasach Imperium Osmańskiego Stambuł posiadał ponad 1400 publicznych toalet;
- Hagia Sophia przez około 900 lat była największym kościołem na świecie;
- Leonardo da Vinci zaprojektował most nad cieśniną Bosfor, który łączyłby Europę z Azją. Pomimo, że most wg projektu Leonarda da Vinci nigdy nie powstał, obecnie nad cieśniną przechodzą dwa mosty;
- kawę do Stambułu sprowadzono z Jemenu w XVI wieku, wynaleziono tu nową metodę przygotowywania kawy mielonej – obecnie zwaną kawą po turecku;
- w XVII wieku picie kawy w Stambule było zakazane. Takie prawo wprowadził sułtan Murad IV- pozamykał liczne kawiarnie, a nawet przechadzał się ulicami miasta, przebrany za zwykłego mieszkańca, tropiąc ze swoimi sługami osoby pijące kawę. Przyłapanych na gorącym uczynku pozbawiał głowy;
- pierwsza turecka gazeta została wydrukowana 1 sierpnia 1831;
- Adampol / Polonezköy to polska wieś pod Stambułem, która dawała schronienie uczestnikom powstania listopadowego, Wiosny Ludów oraz powstania styczniowego (utworzona w 1842r.);
- znajduje się tutaj około 3000 meczetów;
- znajduje się tu historyczny budynek stacji kolejowej Sirkeci, gdzie ostatnią stację miał słynny Orient Express kursujący pomiędzy Paryżem a Stambułem w latach 1883-1977;
- Agatha Christie napisała powieść „Morderstwo w Orient Expresie” w hotelu w Stambule;
- Wielki Bazar to największy na świecie zadaszony targ, na którym znajduje się ponad 3 tys. sklepów;
- znajduje się tu trzecie najstarsze metro na świecie (po Londynie i Nowym Yorku);
- taksówki są żółte i pobierają tę samą stałą opłatę za kilometr;
- ruch pieszy i rowerowy na mostach przecinających Bosfor został zakazany z powodu dużej liczby samobójstw;
- tulipany pochodzą ze Stambułu;
- w 2010 roku Stambuł został Europejską Stolicą Kultury;

Warto zobaczyć:

- Hagia Sofia,
- Błękitny Meczet,
- Pałac Topkapi,
- Pałac Dolmabahce,
- Muzeum Adama Mickiewicza,
- Kościół św. Jana Chrzciciela,
- Muzeum Pera,
- Wieża Galata,
- Wielki Bazar.

Hagia Sophia

Wielki Bazar

Błękitny Meczet

Wieża Zegarowa Dolmabahçe

Warto spróbować:

- pieczone kasztany,
- borek (ciasto drożdżowe z farszem),
- kebab,
- kumpir (pieczony ziemniak z dodatkami),
- Midye dolma (małże z ryżem),
- Balik ekmek (kanapka podawana z rybą i dodatkami),
- Baklawa, Rachatłukum, Lokma (słodycze),
- lahmacun (turecka pizza),
- Bumbar (faszerowany ryżem i pietruszką flak barani),
- turecka herbata i kawa,
- raki (anyżówka),
- Nargile (turecka fajka wodna- szisza).

Turcja- ciekawostki:

- święty Mikołaj urodził się na terenach dzisiejszej Turcji;
- Państwo Osmańskie było jedynym krajem, który nie uznał rozbioru Polski (1795–1918);
- poligamia w Turcji jest zakazana, pomimo że to kraj muzułmański, a islam zezwala na posiadanie kilku żon;
- dzień dziecka obchodzony jest 23 kwiet­nia, jest to dzień wolny od pracy i szkoły;
- Z Turcji pochodzi rasa kotów Van, które uwielbiają pływać i mają dwoje różnokolorowych oczu;
- czarna strzałka na suficie w miejscu publicznym wskazuje kierunek Mekki;
- najwyższy szczyt: Ararat (5137m n.p.m.), jest to wygasły wulkan, wg Biblii osiadła tu Arka Noego;
- Najdłuższa rzeka: Kizilirmak (1355 km);
- Tradycja łaźni tureckiej została przejęta od Rzymian;
- Słynne słowa Juliusza Cezara “Veni, vidi, vici” zostały wypowiedziane po wygraniu walki z królestwem Pontu w północno- wschodniej Turcji;
- pochodzą stąd m. in.: Ezop (bajkopisarz), Homer (poeta),  biblijny Abraham, Paweł Apostoł, Abraham, Tales z Miletu;
- wojna trojańska rozgrywała się m. in. na terenie zachodniej Turcji;
- w mieście Antolia nagrywano film “Gwiezdne wojny”. Do dziś jest tam rozstawione miasteczko filmowe, które można zwiedzać;
- W południowo-wschodniej części kraju znajduje się miasto o nazwie Batman. Burmistrz miasta chciał wytoczyć pozew twórcom filmów o Batmanie za nielegalne użycie nazwy;
- pochodzi stąd najwyższy człowiek świata- Sultan Kösen (2,51 m);

 "Kto rządzi Stambułem, ten rządzi całym krajem"

Florencja- „kwitnąca stolica renesansu”

Most Złotników

Najpierw fakty:

- to pierwsze miasto w Europie z brukowanymi ulicami (1339 r.), pierwsza stolica Włoch oraz stolica Toskanii;
- nazwa miasta pochodzi od rzymskiego określenia Florentia- „kwitnąca”; miasto założył Juliusz Cezar w 59 roku p.n.e. jako kolonię dla byłych żołnierzy i nadał mu formę obozu wojskowego;
- Florencja jest uważana za miejsce narodzin renesansu;
- tworzyli tu najwięksi artyści tacy jak: Michał Anioł, Leonardo da Vinci czy Dante Alighieri;
- podczas II wojny światowej Niemcy wysadzili wszystkie mosty z wyjątkiem Ponte Vecchio (podobno dlatego, że Hitler uznał go za zbyt piękny, by go zniszczyć);
- Według UNESCO we Florencji znajduje się aż jedna trzecia światowego dziedzictwa sztuki;
- w kościele Santa Croce został pochowany Galileusz;
- wywodzi się stąd marka Gucci;
- symbolem Florencji jest czarny kogut;
- z miastem związany jest syndrom Stendhala, czyli rodzaj zaburzenia przejawiającego się przyśpieszonym biciem serca, zawrotami głowy, dezorientacją powstającą u niektórych osób na widok wspaniałości, dzieł sztuki i zabytków zgromadzonych na małej przestrzeni;
- We Florencji obowiązuje zakaz siadania z jedzeniem w historycznym centrum miasta (na schodach, chodnikach, na progach sklepów i lokali gastronomicznych, domów mieszkalnych i na krawężnikach). Za złamanie zakazu grozi mandat w wysokości nawet 500 euro.

Warto zobaczyć:
- Bazylika di San Lorenzo,
- kościół Santa Maria Novella,
- katedra Santa Maria del Fiore,
- Ponte Vecchio (Most Złotników),
- katedra Duomo,
- galeria Uffizi,
- Piazza della Signoria,
- Galleria dell'Accademia.

Katedra Santa Maria del Fiore

Warto spróbować:

- Bistecca alla fiorentina (stek wołowy),
- Panino lampredotto (flaki wołowe w bułce),
- Gelato (lody),
- makaron,
- chianti (wino).

Włochy- ciekawostki:

-  nazwa Włochy pochodzi od słowa italia, co oznacza „ziemia cielęca” (prawdopodobnie dlatego, że byk był symbolem plemion południowo-włoskich);
- najwyższy szczyt: Monte Bianco di Courmayeur (4748 m n.p.m.);
- najdłuższa rzeka: Pad (długość: 652 km)
- na terenie kraju znajdują się trzy aktywne wulkany: Etna, Stromboli i Wezuwiusz;
- uważa się, że liczba 17 jest pechowa, podobnie jak otworzenie parasolki w budynku lub zostawienie kapelusza na łóżku, a przypadkowe rozlanie wina przynosi szczęście;
- We Włoszech wynaleziono m. in.: termometr, fortepian, gitarę, skrzypce, organy, barometr, baterie, pizzę, nitroglicerynę, lody, okulary, ekspres do kawy, telefon, jacuzzi;
- Standardowy alfabet włoski zawiera tylko 21 liter. Włoski alfabet włoski nie posiada liter J, K, W, W, X lub Y (te występują tylko w wyrazach obcych);
- wśród wszystkich języków romańskich, język włoski jest najbardziej zbliżony do łaciny;
- Włochy to jeden z największych producentów i eksporterów wina na świecie;
- pochodzą stąd m. in.: Armani, Versace i Prada (projektanci mody), Napoleon Bonaparte;
- w tym kraju wybudowano pierwszą autostradę;
- mężczyzna noszący spódnicę może zostać aresztowany;
- Pierwsze bikini nosiły Rzymianki już w I w. p.n.e.;
- „Ferrari” to trzecie najpopularniejsze nazwisko w tym kraju;
- Ostatnia kara śmierci została wykonana w 1947 roku;
- Na terenie kraju istnieją dwa niezależne państwa: Republika San Marino i Watykan;
- Włoskie rekordy Guinessa to m. in.: największe tiramisu, najdłuższa bagietka, najdłuższa pizza, największe cappuccino, największa wieża z klocków lego, najdłuższy welon, największa bitwa na pomarańcze.

 

Jak diamentowy pierścień
Którym się ziemia z niebem zaręcza
W sieci telewizyjnych anten
W zieleni pięknej jak przedtem
Leży Florencja.

(Florencja, Kartki z podróży)